kino polskie

Requiem dla Minotaura – “Tańczący jastrząb” Grzegorza Królikiewicza, według prozy Juliana Kawalca, jako “film rozliczeniowy”

DOI: 10.56351/PLEOGRAF.2022.2.01 Instytut Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytet Jagielloński ORCID: 0000-0003-3163-5343 Tańczący Jastrząb Juliana Kawalca, opublikowany w 1964 r., reprezentuje tzw. nurt chłopski, w powojennej, polskiej literaturze. Nurt… Czytaj więcej »Requiem dla Minotaura – “Tańczący jastrząb” Grzegorza Królikiewicza, według prozy Juliana Kawalca, jako “film rozliczeniowy”

Prowincja dała mi wszystko, a ja jej oddanie służyłem

Rozmowa z reżyserem Andrzejem Barańskim, który po ukończeniu szkoły filmowej w Łodzi poświęcił się portretowaniu polskiej prowincji. Dokonał tego już w debiutanckim filmie telewizyjnym zatytułowanym W domu (1976), ujawniając autorski, niepowtarzalny styl. W wywiadzie reżyser opowiada o tym filmie-archetypie, dzieli się refleksjami o kinie, prowincji i świadomej rezygnacji z innych filmowych tematów, deklarując: Prowincja dała mi wszystko, a ja jej oddanie służyłem. Opowiada również o roli, jaką w filmach pełni pejzaż, wątkach autobiograficznych oraz o funkcjonowaniu jego twórczości w Polsce Ludowej. Rozmowa jest swoistym bilansem, który Andrzej Barański sporządza ze swojego filmowego życia.

Grzegorz Królikiewicz, Wieczne pretensje (1975). Autor: Stefan Kurzyp.

Władza, mięso i Polska Ludowa. O filmie “Wieczne pretensje” Grzegorza Królikiewicza

Artykuł poświęcony Wiecznym pretensjom (1975) – drugiemu filmowi fabularnemu Grzegorza Królikiewicza. Autor, korzystając z materiałów archiwalnych oraz na podstawie wspomnień twórców, przypomina kontekst powstania filmu oraz jego recepcji. W swoim dziele Grzegorz Królikiewicz ukazał zjawiska charakterystyczne dla Polski Ludowej: proces selekcji negatywnej, poniżanie ludzkiej godności oraz tworzenie struktur władzy opartej na zależności pan-niewolnik. Ważna w konstrukcji Wiecznych pretensji jest rzeźnia – metafora procesów funkcjonowania Polski Ludowej oraz refleksja o tym czym praca, co jest jej istotą, czym stała się w PRL-u. Ceną za ten bezkompromisowy komentarz do rzeczywistości była marginalizacja Wiecznych pretensji (wykonano zaledwie trzy kopie ekranowe) oraz „ocenzurowanie” Grzegorza Królikiewicza, który od tego czasu funkcjonował na marginesie polskiej kinematografii.

Film “in statu nascendi”

Recenzja książki “Film polski współcześnie: od głównego nurtu do eksperymentu”, red. Marta Giec, Artur Majer, Łódź 2021.

Ewa Mazierska, Poland Daily: Economy, Work, Consumption and Social Class in Polish Cinema

An Alternative History of Polish Cinema – A Review of Ewa Mazierska’s “Poland Daily: Economy, Work, Consumption and Social Class in Polish Cinema”

Ewa Mazierska, Poland Daily: Economy, Work, Consumption and Social Class in Polish Cinema, Berghahn Books, New York 2017 Ewa Mazierska’s Poland Daily: Economy, Work, Consumption and… Czytaj więcej »An Alternative History of Polish Cinema – A Review of Ewa Mazierska’s “Poland Daily: Economy, Work, Consumption and Social Class in Polish Cinema”