Gry i zabawy – prolog W kwietniu 1981 roku decyzją Ministerstwa Kultury i Sztuki powołano Zespół Filmowy „Aneks”. Jak deklarował kierownik artystyczny zespołu, Grzegorz Królikiewicz[1]: Każdy z twórców może… Czytaj więcej »„Film politycznie szkodliwy!” Komentarz do kolaudacji filmu „Gry i zabawy” (1982/2009)
Rozmowa z Dorotą Kędzierzawską – scenarzystką, reżyserem, montażystką. Matka i córka Michał Dondzik: Zacznijmy od zagadki. O kim jest mowa w tym cytacie: Jest zjawiskiem odrębnym w naszej kinematografii i wciąż niedocenionym.… Czytaj więcej »„Pogłaskać, dotknąć, otrzeźwić”. O filmach Jadwigi i Doroty Kędzierzawskich
STENOGRAM z posiedzenia Komisji Kolaudacyjnej Filmów Fabularnych w dniu 29 czerwca 1982 roku [1]. Obecni: Dyr. Kuszewski[2] Reż. Bossak[3] Prof. Baszkiewicz[4] Red. Bajer[5] Ob. Bordowicz[6] Mjr Jurek[7] Reż. Junak[8]… Czytaj więcej »„Gry i zabawy”. Stenogram z posiedzenia Komisji Kolaudacyjnej Filmów Fabularnych
Rozmowa z reżyserem Krzysztofem Zanussim poświęcona jego najnowszemu filmowi – Liczbie doskonałej. Twórca opowiada o historii projektu, jego produkcji, obsadzie oraz pytaniach, które stawia sobie oraz widzom. Artysta wpisuje Liczbę doskonałą we wcześniejszą twórczość, podkreślając rolę fascynujących go tematów. Istotną część rozmowy stanowi refleksja nad filmową formą, zdjęciami Piotra Niemyjskiego, muzyką Jana Sebastiana Bacha oraz wplecionymi w film animacjami. Wywiad został przeprowadzony w maju 2022 roku, jeszcze przed premierą filmu, jest próbą uchwycenia portretu twórcy w chwili, gdy Liczbę doskonałą widziało jedynie wąskie grono odbiorców.
Rozmowa z reżyserem Andrzejem Barańskim, który po ukończeniu szkoły filmowej w Łodzi poświęcił się portretowaniu polskiej prowincji. Dokonał tego już w debiutanckim filmie telewizyjnym zatytułowanym W domu (1976), ujawniając autorski, niepowtarzalny styl. W wywiadzie reżyser opowiada o tym filmie-archetypie, dzieli się refleksjami o kinie, prowincji i świadomej rezygnacji z innych filmowych tematów, deklarując: Prowincja dała mi wszystko, a ja jej oddanie służyłem. Opowiada również o roli, jaką w filmach pełni pejzaż, wątkach autobiograficznych oraz o funkcjonowaniu jego twórczości w Polsce Ludowej. Rozmowa jest swoistym bilansem, który Andrzej Barański sporządza ze swojego filmowego życia.
Artykuł poświęcony Wiecznym pretensjom (1975) – drugiemu filmowi fabularnemu Grzegorza Królikiewicza. Autor, korzystając z materiałów archiwalnych oraz na podstawie wspomnień twórców, przypomina kontekst powstania filmu oraz jego recepcji. W swoim dziele Grzegorz Królikiewicz ukazał zjawiska charakterystyczne dla Polski Ludowej: proces selekcji negatywnej, poniżanie ludzkiej godności oraz tworzenie struktur władzy opartej na zależności pan-niewolnik. Ważna w konstrukcji Wiecznych pretensji jest rzeźnia – metafora procesów funkcjonowania Polski Ludowej oraz refleksja o tym czym praca, co jest jej istotą, czym stała się w PRL-u. Ceną za ten bezkompromisowy komentarz do rzeczywistości była marginalizacja Wiecznych pretensji (wykonano zaledwie trzy kopie ekranowe) oraz „ocenzurowanie” Grzegorza Królikiewicza, który od tego czasu funkcjonował na marginesie polskiej kinematografii.