„Pleograf. Historyczno-Filmowy Kwartalnik Filmoteki Narodowej”, nr 4/2022

Słowo wstępne - pleograf.pl



Temat poświęcony polskiemu kinu dla dzieci i młodzieży spotkał się z dużym zainteresowaniem autorów. Otrzymaliśmy różnorodne teksty, które odnoszą się do licznych wątków i interpretacyjnych tropów. Nie brakowało także podsumowań. Szczególnie polecamy otwierający tekst Michała Gruby, który w artykule Pomiędzy jakością a oglądalnością analizuje polskie kino przygodowe dla młodego widza. Uzupełnieniem jego propozycji jest sentymentalna podróż, w którą zabiera nas Damian Sujecki w tekście Od Kina Nowej Przygody do narracji superbohaterskiej na podstawie filmu Cudowne Dziecko (1986) Waldemara Dzikiego.

Rusty Jedwab, Władysław Kowalski, Cudowne dziecko, Autor: Krzysztof Wellman, Prawa: WFDiF /po Studiu Filmowym “Tor”/

Ciekawą perspektywę na to czym był i jak powstawał polski film dla dzieci na przestrzeni kolejnych dekad znajdziemy w podwójnym portrecie matki i córki, jaki kreśli Dorota Kędzierzawska w rozmowie z Michałem Dondzikiem: „Pogłaskać, dotknąć, otrzeźwić”.

Natomiast nostalgiczny powrót do telewizyjnej oferty dla młodych widzów proponują nam dwa teksty: Patrycja Babicka zwraca uwagę na rolę mitu w słynnym i niezwykle popularnym w latach 80. serialu Siedem życzeń, zaś Rafał Jaśkowski pyta o Przyjaciela Wesołego Diabła. Obrazu dopełniają refleksje Karola Samsela nad kultową Akademią Pana Kleksa i Eweliny Rąbkowskiej nad filmami i serialami na podstawie powieści Adama Bahdaja.

Jacek Romańczuk, Daniel Kozakiewicz i Bronisław Pawlik, Siedem życzeń, Materiały promocyjne TVP

W numerze nie mogło zabraknąć tekstów poświęconych kinu Janusza Nasfetera. Czytelników zachęcamy do lektury dwóch artykułów na ten temat: Pawła Jaskulskiego Ostatni sen Janusza Nasfetera. Królowa pszczół i inni oraz Bogumiły Michalskiej Rozumieć inaczej. Głos niewysłuchanych w Kolorowych pończochach Janusza Nasfetera.

Janusz Nasfeter, Abel Twój brat, Autor: Roman Sumik, Prawa: Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny

Z kolei osoby zainteresowane filmami rysunkowymi odsyłamy do artykułu Anny Krakowiak poświęconemu twórczości Witolda Giersza: Funkcje kulturotwórcze w kinie animowanym dla dzieci.

Nieoczywiste wątki w temacie kina dla młodzieży proponują Tomasz Romanowicz w artykule To nie był kraj dla młodych ludzi, w którym zajął się sposobami przedstawiania narkomanii w polskim kinie lat 80. oraz Dorota Dąbrowska, której uwaga skupiona jest na konstrukcji ról płciowych w filmie Dziewczyna i chłopak.

Arnold Pujsza, Marek Wójcicki i Bogusława Pawelec, Gry i zabawy, Autor: Elżbieta Szmidt, Prawa: nieustalone

Tematyka wojny i okupacji zainteresowała Piotra Korczyńskiego przyglądającego się dziecięcym bohaterom kina wojennego. Ten wątek odnajdziemy również w migawkach z wojennego obozu dla dzieci w Łodzi pióra Jolanty Sowińskiej-Gogacz.

Henryk Bista, Sławek Wronka, Akademia Pana Kleksa, Autor: Eugeniusz Gawrysiak, Prawa: Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny

Na deser gratka z archiwum FINA: kolaudacja filmu, który był jednym z dłuższych ”półkowników” w historii polskiej kinematografii: Gry i zabawy Tadeusza Junaka. Stenogramowi towarzyszy komentarz autorstwa Michała Dondzika. Numer zamyka wywiad z Krzysztofem Zanussim „Są rzeczy, które są poza naszym horyzontem”, poświęcony jego najnowszemu filmowi Liczba doskonała.

Zapraszamy do lektury!

23 grudnia 2022