Uniwersytet Łódzki ORCID: 0000-0002-6661-7420 doi.org/10.56351/PLEOGRAF.2023.3.09 __________ Streszczenie Krzysztofowi Zanussiemu – reżyserowi, scenarzyście i wieloletniemu dyrektorowi Studia Filmowego „Tor” – poświęcono szereg artykułów i monografii naukowych.… Czytaj więcej »Widocznie musiałem to wyciąć… Z Krzysztofem Zanussim rozmawia
Uniwersytet Łódzki ORCID: 0000-0002-6661-7420 doi.org/10.56351/PLEOGRAF.2023.3.05 __________ Streszczenie Po realizacji debiutanckiego Na wylot (1973) – filmu, którego historia osadzona była w okresie II Rzeczpospolitej – Grzegorz Królikiewicz zdecydował się na pracę… Czytaj więcej »Wieczne pretensje cenzury? Przypadek „Wiecznych pretensji” Grzegorza Królikiewicza
Rozmowa ze scenarzystą, reżyserem, pisarzem Januszem Majewskim, w której artysta opowiada o drodze do fabularnego debiutu w kinie polskim. Twórca opisuje czas studiów w szkole filmowej, prace w Wytwórni Filmów Dokumentalnych, Studiu Małych Form Filmowych Se-Ma-For oraz Telewizji Polskiej. Reżyser z wrodzoną sobie szczerością i humorem dzieli się historiami o kontekstach powstania, artystycznych założeniach i recepcji swoich filmów m.in. surrealistycznego Ronda (1960), ironicznego Albumu Fleischera (1963), czy przewrotnego Sublokatora (1967). Wywiad jest próbą monograficznego opisania fenomenu, jakim na tle ówczesnej kinematografii była twórczość Janusza Majewskiego.
Artykuł poświęcony Wiecznym pretensjom (1975) – drugiemu filmowi fabularnemu Grzegorza Królikiewicza. Autor, korzystając z materiałów archiwalnych oraz na podstawie wspomnień twórców, przypomina kontekst powstania filmu oraz jego recepcji. W swoim dziele Grzegorz Królikiewicz ukazał zjawiska charakterystyczne dla Polski Ludowej: proces selekcji negatywnej, poniżanie ludzkiej godności oraz tworzenie struktur władzy opartej na zależności pan-niewolnik. Ważna w konstrukcji Wiecznych pretensji jest rzeźnia – metafora procesów funkcjonowania Polski Ludowej oraz refleksja o tym czym praca, co jest jej istotą, czym stała się w PRL-u. Ceną za ten bezkompromisowy komentarz do rzeczywistości była marginalizacja Wiecznych pretensji (wykonano zaledwie trzy kopie ekranowe) oraz „ocenzurowanie” Grzegorza Królikiewicza, który od tego czasu funkcjonował na marginesie polskiej kinematografii.
Monika Talarczyk-Gubała, Wanda Jakubowska. Od nowa, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2015 Tytuł książki Moniki Talarczyk-Gubały jasno określa zadanie, jakie postawiła przed sobą autorka, postanawiając nie tylko odtworzyć biografię Wandy… Czytaj więcej »Wszystko o Wandzie – recenzja książki “Wanda Jakubowska. Od nowa” Moniki Talarczyk-Gubały