Wieczne pretensje

Wieczne pretensje cenzury? Przypadek „Wiecznych pretensji” Grzegorza Królikiewicza

Uniwersytet Łódzki ORCID: 0000-0002-6661-7420   doi.org/10.56351/PLEOGRAF.2023.3.05 __________ Streszczenie Po realizacji debiutanckiego Na wylot  (1973) – filmu, którego historia osadzona była w okresie II Rzeczpospolitej – Grzegorz Królikiewicz zdecydował się na pracę… Czytaj więcej »Wieczne pretensje cenzury? Przypadek „Wiecznych pretensji” Grzegorza Królikiewicza

Grzegorz Królikiewicz, Wieczne pretensje (1975). Autor: Stefan Kurzyp.

Władza, mięso i Polska Ludowa. O filmie „Wieczne pretensje” Grzegorza Królikiewicza

Artykuł poświęcony Wiecznym pretensjom (1975) – drugiemu filmowi fabularnemu Grzegorza Królikiewicza. Autor, korzystając z materiałów archiwalnych oraz na podstawie wspomnień twórców, przypomina kontekst powstania filmu oraz jego recepcji. W swoim dziele Grzegorz Królikiewicz ukazał zjawiska charakterystyczne dla Polski Ludowej: proces selekcji negatywnej, poniżanie ludzkiej godności oraz tworzenie struktur władzy opartej na zależności pan-niewolnik. Ważna w konstrukcji Wiecznych pretensji jest rzeźnia – metafora procesów funkcjonowania Polski Ludowej oraz refleksja o tym czym praca, co jest jej istotą, czym stała się w PRL-u. Ceną za ten bezkompromisowy komentarz do rzeczywistości była marginalizacja Wiecznych pretensji (wykonano zaledwie trzy kopie ekranowe) oraz „ocenzurowanie” Grzegorza Królikiewicza, który od tego czasu funkcjonował na marginesie polskiej kinematografii.