Krzysztof Ptak

Grzegorz Królikiewicz, Wieczne pretensje (1975). Autor: Stefan Kurzyp.

Władza, mięso i Polska Ludowa. O filmie “Wieczne pretensje” Grzegorza Królikiewicza

Artykuł poświęcony Wiecznym pretensjom (1975) – drugiemu filmowi fabularnemu Grzegorza Królikiewicza. Autor, korzystając z materiałów archiwalnych oraz na podstawie wspomnień twórców, przypomina kontekst powstania filmu oraz jego recepcji. W swoim dziele Grzegorz Królikiewicz ukazał zjawiska charakterystyczne dla Polski Ludowej: proces selekcji negatywnej, poniżanie ludzkiej godności oraz tworzenie struktur władzy opartej na zależności pan-niewolnik. Ważna w konstrukcji Wiecznych pretensji jest rzeźnia – metafora procesów funkcjonowania Polski Ludowej oraz refleksja o tym czym praca, co jest jej istotą, czym stała się w PRL-u. Ceną za ten bezkompromisowy komentarz do rzeczywistości była marginalizacja Wiecznych pretensji (wykonano zaledwie trzy kopie ekranowe) oraz „ocenzurowanie” Grzegorza Królikiewicza, który od tego czasu funkcjonował na marginesie polskiej kinematografii.

Jowita Budnik w filmie "Papusza", fot. Cyganna (pseud.)

Kamera przybita gwoździem albo celebracja powolności – sztuka operatorska Krzysztofa Ptaka

Zrozumiałem też, trochę później, czemu Krzysiek tak przekonywał mnie, żeby „kamera była przybita gwoździem”, bo owszem, jego poetyka poetyką, ale ważniejszym powodem było to, że był wtedy na etapie forsowania także… Czytaj więcej »Kamera przybita gwoździem albo celebracja powolności – sztuka operatorska Krzysztofa Ptaka