Kamil Piskała

U źródeł “Sprawy Gorgonowej”. Prasa sensacyjna i zbrodnia w międzywojennej Polsce

Prezentowany artykuł to przyczynek do analizy głośnego dramat sądowego Sprawa Gorgonowej (1977) w reżyserii Janusza Majewskiego. W 1932 r. Rita Gorgonowa została oskarżona i skazana za zabójstwo nastoletniej córki swojego partnera, znanego lwowskiego architekta Henryka Zaremby. Śledztwo i dwa procesy Gorgonowej stały się przedmiotem największego spektaklu medialnego międzywojennej Polski. Niniejszy artykuł skupia się na przedstawieniu roli popularnej prasy w całej sprawie i analizie reprezentacji tego zjawiska w filmie Majewskiego. Nie ulega wątpliwości, że prasa codzienna była najważniejszym i najbardziej wpływowym medium masowym w międzywojennej Polsce. Szczególnie odczuwalny był społeczny wpływ popularnych dzienników sensacyjnych, takich jak łódzki “Express Ilustrowany”, krakowski “Ilustrowany Kurier Codzienny” czy warszawskie “czerwoniaki”, wykorzystujących stylistykę i strategie uatrakcyjniające przekaz wykorzystywane na dużą skalę od początku XX wieku przez tzw. “Yellow Press” w Stanach Zjednoczonych. W filmie Majewskiego aktywność redaktorów i reporterów popularnych pism stanowi wątek poboczny, prezentowany za pomocą kilku krótkich, ale przy tym skondensowanych, poruszających scen. W artykule przedstawiono szersze historyczne tło tych wydarzeń, które pozwala lepiej zrozumieć symbolikę i znaczenie tych fragmentów filmu. Jak zostaje wyjaśnione, sprawa kryminalna przemieniła się w fenomen głęboko zakorzeniony w pamięci społecznej właśnie za sprawą zorganizowanej kampanii prasy popularnej.